İran vatandaşlarının Türkiye ilgisi

Türkiye’ye gelen turist sayısında 2 milyonu aşarak ilk 5’te, konut alımında 2 yılda 7 kat artışla 2. sırada yer alan İranlılar, geçen yıl Türkiye’de 970 şirket açarak yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısında da 1. sıraya yerleşti. Yaşar Üniversitesi Ekonomi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Serpil Kahraman, İranlıların Türkiye’ye olan ilgisini ve nedenlerini anlattı.
Yaşar Üniversitesi Ekonomi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Serpil Kahraman, turizmden ticarete konut alımından şirket kurmaya kadar İranlıların Türkiye’ye olan ilgisinin, her yıl artarak devam ettiğini söyledi. İranlıların; ev almak, iş kurup ticaret yapmak için Türkiye’yi ve özellikle İstanbul’u tercih ettiğini, turizm ve tatil için ise Van gibi komşu illerin yanı sıra Antalya’ya ilgi gösterdiklerini ifade eden Dr. Serpil Kahraman, “Son yıllarda yabancı sermaye çekmek amacıyla bir dizi politika uygulayan Türkiye, çevresindeki birçok ülkeden yatırımcı çekiyor. Yabancıların Türkiye’ye yönelik yatırımların önemli bir kısmı gayrimenkul yatırımı olarak yapılırken şirket kurarak yapılan sermaye yatırımında da son dönemde gözle görülür bir artış dikkati çekiyor. Her iki alanda da İranlılar ilk sıralarda yer alıyor” dedi.

İranlıların konut alımında 2 yılda 7 kat artış
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; yabancılara satılan konut sayısının 2018 yılında 40 bin 44 olduğunu belirten Dr. Kahraman, “2019 yılında ise bu sayı yaklaşık yüzde 14.8’lik bir artışla 45 bin 967 olarak gerçekleşti. Ülke uyruklarına göre konut satışlarına baktığımızda Irak 7 bin 596 konutla başı çekerken Irak’ı 5 bin 423 konutla İran vatandaşları izliyor. Ancak İran vatandaşlarının konut alım oranlarında dikkat çekici bir artış söz konusu. Şöyle ki 2017 yılında 792, 2018 yılında 3 bin 652 olan sayı, iki yıl içinde neredeyse 7 kat artarak 2019’da 5 bin 423’e ulaşmış durumda” diye konuştu.

Yabancı ortaklı şirket kurulumunda İranlılar ilk sırada
İranlıların Türkiye’ye olan ilgisinin yabancı ortak sermayeli kurulan şirketlerde de sürdüğünü belirten Serpil Kahraman, şöyle konuştu:
“Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği 2019 yılı verilerine göre; yabancı ortak sermayeli kurulan şirket sayısında 970 şirket ile İran birinci sırada yer alıyor. 2016 yılında Türkiye’de toplam 298 şirket kuran İranlılar, bu rakamı 2017’de 357’ye, 2018’de ise bin 19’a çıkardı. 2019’da ise bir önceki yıla göre yaşanan azalışa karşın 970 şirket ile ilk sırada yer aldıklarını görüyoruz. İran sermayeli şirketlerin 799’unun İstanbul’da kurulduğu görülürken İzmir’de ise 14 İran ortaklı şirket kurulmuş. Şirketlerin faaliyet alanlarına baktığımızda ise 423 ile en çok toptan ve perakende ticaret alanında faaliyet gösterdiklerini görüyoruz. 2019’da ulaştıkları toplam sermaye bedeli ise yaklaşık 138 milyon TL.”

Turist sayısında 2 milyonu aşarak ilk 5’teler
İran ile ekonomik ilişkilerimizin geliştirilmesine yönelik projeler ve tanıtım faaliyetleri dışında coğrafi yakınlık, sosyo-kültürel benzerlikler gibi etkenlerin İran vatandaşlarını ülkemize çeken unsurlar arasında olduğunu ifade eden Dr. Serpil Kahraman, ülkemize gelen toplam turist sayısına bakıldığında ilk 5 ülke arasında yer aldıklarını belirtti. Kahraman, “Ülkemiz son dönemde İran’ın bir numaralı turizm destinasyonu ve gerek sayıca gerekse harcama oranı bazında turizmde en fazla paya sahip olan ülkelerden biri. Geçtiğimiz yıl ülkemizi ziyaret eden İranlı sayısı bir önceki yıla göre yüzde 5 artarak 2 milyon 102 bin 890 kişiye ulaştı. Türkiye’ye gelen toplam yabancı turist oranında, İranlıların payı yüzde 5’e yaklaşmış durumda. Özellikle İstanbul, Van ve Antalya İranlılar için popüler. Turizm amaçlı ülkemize gelişleri, sonraki dönemde yatırım yapma kararlarını da etkiliyor” dedi.