Türkiye’de badem yetiştiriciliği gelişiyor

Agrolidya Tarım Genel Müdürü ve Ziraat Mühendisi Mehmet Gürkan Acar, insan sağlığı bakımından çok değerli vitaminleri bünyesinde barındıran bademin, çerezlik olarak, çikolata sektöründe ve son yıllarda badem unu ve yağı olarak tüketim alanını genişletmekte olduğunu vurgulayarak, Türkiye’de badem üretiminin yüzde 80’inin Ege, Akdeniz, Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin karşıladığını söyledi.
Son yıllarda üretim ve tüketim alanı büyük oranda genişleyen badem ile ilgili olarak, Agrolidya Tarım A.Ş Genel Müdürü ve Ziraat Mühendisi Mehmet Gürkan Acar, Türkiye’deki badem üretimi konusunda önemli bilgiler verdi. Mehmet Gürkan Acar, “Ege ve Akdeniz bölgesinin başı çektiği badem üretiminde Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri diğer badem üreticisi bölgeler konumundadır. Türkiye badem üretiminin yüze 80’ine yakın kısmı bu dört bölgede yapılmaktadır. Sırasıyla Mersin, Adıyaman, Muğla, Antalya ve Manisa üretimde ilk beş sırada yer alan iller olarak göze çarpmaktadır. Son 10 yılda üretimini 10 katın üzerinde artıran Adıyaman, 80 bin dekarlık üretim alanı ile Türkiye’de en çok dikili alana sahip il durumundadır. 20 bin tonun üzerinde badem üretimi yapılan Adıyaman’da ’Kahta Bademi’ de Coğrafi işaret alarak tescillenmiştir” dedi.
Muğla ve Manisa’da mavi sertifikalı badem fidanı üretimi yaptıklarını belirten Acar, “Badem de bölgeye uygun çeşit seçiminin önemine dikkat çekiyor. Son yıllarda Fransız ve İspanyol çeşitlerle kurulan bahçelerde ilk bahar geç donlarına yakalanma riskinin çok daha az olmaktadır. Bademde en büyük risk ilkbahar geç donlarıdır, bahçenin kurulacağı bölgenin iklim koşullarına uygun mümkün olduğunca geç çiçeklenen badem çeşidi seçimi yaparak risk en aza indirilmelidir” diye konuştu.

İspanyol ve Fransız çeşitler daha çok tercih ediliyor
Türkiye’de son yıllarda kurulan bahçelerde İspanyol ve Fransız çeşitlerin daha çok tercih edildiğini anlatan Acar, “Bu çeşitlerin kendine verimli olması, veriminin çok yüksek olması ve erken verime yatmasıdır. Online fidan satış sitemiz olan www.agrolidya.com üzerinden yapılan satışlara baktığımızda ülkemizin neredeyse her yöresinde bu çeşitleri deneme amaçlı alan üreticiler var. Yüksek rakımlı bölgelerde ’Penta’, ’Marinada’ gibi çeşitler tanınmaya başlandı, don riskinin daha az olduğu bölgelerde ise ’Lauren’ ve ’Guara’ gibi çeşitler tercih edilmekte. Verimleri oldukça yüksek olan bu çeşitlerde tam verime geldiği zaman dekarda 200-250 kg iç badem almak mümkündü. İnsan sağlığı bakımından çok değerli vitaminleri bünyesinde barındıran badem, çerezlik olarak, çikolata sektöründe ve son yıllarda badem unu ve yağı olarak tüketim alanını genişletmektedir. TÜİK verilerine göre Türkiye’nin badem ithalatı 30 bin ton olarak gerçekleşmiştir. İthalatın ilk sırasında yüzde 68 oran ve 20 bin ton ile ABD yer almaktadır. İthalatta ABD’yi, 3 bin 95 ton (yüzde 10) ile, 2 bin 44 ton (yüzde 7) ile Avustralya, 2 bin 23 ton (yüzde 7) ile Özbekistan ve bin 259 ton ( yüzde 4) ile Afganistan takip etmektedir. Türkiye’nin aynı piyasa döneminde badem ithalat değeri 463 milyon dolardır” diye konuştu.