Selçuk Efes Kent Belleğinde ‘Mübadele’ söyleşisi

“Yüzüncü Yılına Yaklaşırken Her Yönüyle Mübadele” söyleşisi, Selçuk Efes Kent Belleğinde başladı. Yazar Semra Yeşil ve Kadir Dallı, mübadele ile ilgili söyleşi serisinin ilk bölümü olan ‘Dans ve Müzik’ bölümüne konuşmacı olarak katıldı.
Mübadelenin etkilediği birçok alan olmasına rağmen mübadele ile ilgili söyleşi serisinin ilk bölümünde özellikle dans ve müzik konusuna öncelik verdiklerini söyleyen Semra Yeşil, “Mübadelenin etkilediği birçok konu varken önceliği dans ve müziğe verdik. Çünkü toplumların iletişiminde dans ve müziğin çok önemli olduğunu biliyoruz. Dans ve müzik insanların ortak dili. İnsanlar göç ettikleri zaman dans ve müziği de yanlarında taşıyorlar. Ortada bir dans varsa, bir müzik varsa, bir türkü varsa orada ırk, dil, din gibi ayrıcalıklar yok oluyor ve sonuç olarak ortak bir dil konuşulmaya başlanıyor” dedi.
Kadri Dallı dans ve müzik konusunda Şirince’yi örnekleyerek yaptığı sunumda Mübadelenin Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda çok önemli bir yapı taşı olduğunu belirterek; Mübadele Lozan Barış Antlaşması’nın da en önemli sonucu. Çünkü her iki toplumun da ekonomisini, demografisini, kültürünü ve gastronomisini kökten etkilemiştir” diye konuştu.
Mübadillerin kültürlerini, değerlerini yaşatmak için çabaladıklarını dans ve müziğin de bu değerler içerisinde görsel olarak önemli bir yer tuttuğunu belirten Kadri Dallı, “Geleneksel dans ve müzik aslında bir temel taş. Dans ve müzik birçok değeri içinde barındırıyor. Farkındalığı ve farklılığı ortaya koyuyor. Benim çalışmalarımda Şirince ve Müştiyan çok önemli. Dans anlamında Müştiyan’a göç eden mübadiller geleneklerini yaşatıyorlar. Orada beş büyük Pontus Derneği var. Türkçe sözlü türkülerle danslarını Yunanlılar’a öğretiyorlar. Özellikle Ege Bölgesinden giden Rumlar Zeybekiko’yu dans ve müzik türü olarak yaşatıyorlar. Rembetiko olarak bilinen ve şu anda da Yunanistan’da çok popüler olan müzik türü bizim coğrafyamızdan aktarılmıştır. Şirince’de ise baskın olan kültürün Zeybek kültürü olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Kadri Dallı, dinlettiği örnek şarkılarla Rembetiko müziğinin değişimini de katılımcılara anlattı. Söyleşiye ayrıca Yılmaz Demirtaş söylediği şarkılarla, Şirinceli Ali Vurmazdere ve ekibi, Davulcu Ramo, Zurnacı Çetin danslarıyla renk kattı.