Egeli bilim insanı Covid-19’un tanısı için kit geliştirecek

Egeli bilim insanı Prof. Dr. Haşmet Çağırgan’ın yürütücülüğünde hazırlanan proje kapsamında; PCR testi negatif olan fakat klinik ve radyolojik olarak pozitif bulunan vakaların tanısını koymada önemli kriter oluşturacak ve belirti göstermeden hastalığı yayan kişilerin tespitini sağlayacak tanı kiti geliştirilecek.
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Yetiştiriciliği Bölümü Hastalıklar Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haşmet Çağırgan’ın yürütücüsü olduğu ve Sağlık Bakanlığı tarafından desteklenen “Covid-19 Enfeksiyonunda Portörlüğün Belirlenmesine Yönelik IgM ve IgG ELISA Geliştirilmesi” adlı projenin ön denemeleri gerçekleştirildi. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Prof. Dr. Haşmet Çağıran’ı ziyaret ederek tebrik etti. Rektör Prof. Dr. Budak, “Covid-19’un tedavisi kadar erken teşhis edilmesi de oldukça önemli. Belirti göstermeden hastalığı yayan kişiler, salgının önlenmesi açısından büyük problem teşkil ediyor. Proje ile geliştirilen kit, tanı koymada önemli bir kriter oluşturacak” diye konuştu.

“Hatalı negatif sonuçlar verebiliyor”
Proje yürütücüsü Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, “Covid-19’u teşhis etmek için halen tüm dünyada PCR testleri ile kullanılmaktadır. PCR testi duyarlı ve güvenilir bir yöntem olmasına karşın örneğin alınmasındaki ve uygulamadaki bazı yanlışlıklar sonucu hatalı negatif sonuçlar verebilmektedir. Yürütücüsü bulunduğum Sağlık Bakanlığı tarafından stratejik araştırma kapsamında desteklenen projemizin ön denemelerini gerçekleştirdik. Proje ile kan serumunda enfekte bireylerde, akut dönemde hasta bireylerde vücut tarafından üretilen immunoglobulin M ve iyileşme dönemi ve sonrasında uzun süre kanda bulunan immunoglobulin G’nin ölçülmesini amaçlıyoruz. Kanda yüksek düzeyde immunoglobulin M olduğu fakat immunoglobulin G bulunmaması ya da düşük düzeyde bulunması durumda, hastalığın yeni başladığı ve akut dönemde olduğu, bu evrede solunum sisteminde virusun PCR ile pozitif bulunabileceği, iyileştikten sonra ise immunoglobulin G düzeyinin yükselip immunoglobulin M düzeyinin düşeceği PCR testinin de negatif olması beklenmektedir” dedi.

“2 saatte sonuç vereceği öngörülüyor”
Araştırmanın tamamlanmasıyla elde edilecek sonuçlar ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, “Kit, PCR negatif fakat klinik ve radyolojik olarak pozitif bulunan vakaların tanısını koymada önemli kriter olacak. Hasta ve hasta olmayanların ayrımını yaparak PCR ile beraber serum IgM ve IgG düzeylerini belirleyip belirti göstermeden hastalığı yayan kişilerin tespitini sağlayacağını öngörmekteyiz. Geliştirilecek olan bu ELISA kitinin her hastanede uygulama alt yapısı bulunduğu için yaygın olarak kullanılabileceği, kitin hazırlanma evreleri ve rutin olarak uygulanması durumunda virüs içermeyeceğinden her laboratuvarda güvenle uygulanabileceği, kitin yerli olması nedeniyle maliyetinin düşük olacağı ve 2 saatte sonuç vereceği öngörülüyor” dedi.
Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, projenin hazırlanması ve ön denemelerinin gerçekleştirilmesinde desteklerinden dolayı Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığına ve Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanlığına teşekkür etti.