DEÜ’den gürültü engelleyici EEG kayıt başlığı

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Spor Bilimleri Fakültesi Öğr. Gör. Dr. Hikmet Gümüş, patentlediği başlıkla beyin dalgaları aktivitesinin elektriksel yöntemle izlenmesini ölçen EEG teknolojisinde ilerlemenin önünü açtı. Spor aktivitesinin, beyin üzerindeki olumlu ya da olumsuz etkilerini kaydetmek için yola çıkan Gümüş, istenilen her ortamda kayıt alabilen ’Gürültü Engelleyici EEG Kayıt Başlığı’nı geliştirdi.
Dokuz Eylül Teknoloji Geliştirme A.Ş. (DEPARK) bünyesinde çalışmalarını tamamlayan Spor Bilimleri Fakültesi Antrenör Eğitimi Bölümü Öğr. Gör. Dr. Hikmet Gümüş’ün geliştirdiği çevresel elektrik alanlarından etkilenmeyen “Gürültü Engelleyici EEG Kayıt Başlığı” sayesinde laboratuvar ortamına ihtiyaç duyulmadan ölçüm yapılabilecek. Aynı zamanda DEÜ Tıp Fakültesi mezunu olan Gümüş, doktora çalışması sırasında kendi ihtiyacı üzerine geliştirdiği projenin patentini aldığını belirterek, “Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim dalı Egzersiz Fizyolojisinde doktora yaptım. Doktora süresindeki yan projelerimiz sırasında sporculardan EEG kaydı almaya çalıştık. EEG beynin elektriksel aktivitesini gösteren bir yöntem. Beyin araştırmaları, tedavisi ve bilimsel araştırmalarda kullanılıyor. Ancak mevcut EEG sistemleri spor aktivitesi sırasında kayıt almaya çok uygun değildir. Bu nedenle kayıt almakta zorlandım. Ben de bu noktada kullanım alanı daha geniş bir EEG başlığı geliştirme sürecine başladım” dedi. EEG kaydının çok hassas olduğunu belirten Gümüş, “Öyle ki beyin dalgalarınız kaydedilirken göz kırpmanız bile kaydı etkileyebiliyor. EEG kayıtları bu nedenle hastalar uyurken ve kapalı laboratuvarlarda yapılıyor. Geliştirdiğimiz teknoloji ile artık fabrikada makine başında çalışan bir işçide dahi EEG kaydı alabileceğimizi düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.

Her ortamda kayıt alıyor
Geliştirdikleri başlığın neredeyse her ortamda kayıt alabildiğini vurgulayan Gümüş, şöyle konuştu: “Başlığın içinde Faraday kafesi denen metal ağ bulunuyor. Bu ağ bütün elektriksel aktivitelerin içeriden dışarı veya dışardan içeri gitmesini engelliyor. Geliştirdiğimiz kayıt ünitesiyle EEG kaydını kask içinde yapıyoruz. Böylece dış etkenlerden etkilenmeden beyin aktivitesini ölçebiliyoruz. Geliştirdiğimiz teknolojiye benzeyen bazı uygulamalar mevcut. Kısa kablolarla başlıkta kayıt almayı hedefleyen sistemler var. Ancak kablo kullanıldığı için dış etkiye açık. Elektromanyetik koruyucu sistemi olmayan bu sistemlerle değişik ortamlarda kayıt almak mümkün değil. Elastik bir bonenin içine yerleştirdiğimiz sistemimizle suyun altında bile kayıt almamız mümkün. Bir fabrikada makine veya araç kullanırken çevresel gürültüden etkilenmeden de kayıt alabiliriz. Laboratuvarda ve gerçeğe yakın ortamlarda testlerimizi yaptık. Prototip düzeyinde çalışmamız oldu. Patent alma noktasında da DEPARK bünyesinde bulunan, Dokuz Eylül Teknoloji Transfer Ofisi (DETTO) patent alma konusunda yönlendirdi ve sürece çok destek oldu” dedi.

İnsan-makine iletişiminde EEG dönemi
EEG kullanımının gelişimini sürdürdüğünü söyleyen Gümüş, “EEG gelişmekte olan ve günlük hayatımıza entegre olan insan-makine iletişimi konusunda kullanılan yenilikçi yöntemlerden bir tanesidir. Önceleri insan makine etkileşimi dediğimiz süreç artık iletişim seviyesine çıkıyor. EEG teknolojisi, uzun vadede bir makine ile yazmak, konuşmak ya da kumanda kullanmak yerine beyin dalgalarıyla iletişim kurmamızı sağlayacak. Bizim patent haline getirdiğimiz başlık bir teknolojik alt yapı. Mevcut tasarımı ile günlük hayatta görmek zor. Ama bu ürünün kullanımı ile yapılacak bilimsel araştırmaların sonuçları günlük hayata etki edecek” ifadelerini kullandı.

Çalışmalar Seferihisar’da devam edecek
Laboratuvarını yakın zamanda Seferihisar’a taşıyacağını ileten Gümüş, “Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Elektrofizyoloji Laboratuvarında başladığım çalışmalara Spor bilimleri Fakültesi AR-GE Laboratuvarında devam ediyorum. Rektörümüz Prof. Dr. Nükhet Hotar’ın destekleri ile çalışmalarıma Seferihisar’da kurulacak olan Necat Hepkon Sporcu Sağlığı ve Spor Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde devam edeceğim. Desteklerinden ötürü değerli hocama teşekkür ediyorum” diye konuştu.